Alex nu stagiair op oude nest
Of Mr Schats Zuid, een basisschool voor gespecialiseerd onderwijs, nou de best passende onderwijsplek was voor de toen 11-jarige Alex Bioch betwijfelt hij nog steeds. Maar dat hij goede herinneringen bewaart aan de plek, mag duidelijk zijn. Acht jaar later besluit de Rotterdammer (19) zijn derdejaars pabo-stage op zijn eigen oude school in Rotterdam-Zuid te lopen. Vanaf volgend jaar hoopt hij zelf kinderen klaar te stomen voor de toekomst. ,,En dan wil ik zijn zoals mijn leerkracht in groep 7: begrijpend en geduldig.”
Plots naar gespecialiseerd onderwijs
Alex zit al in groep 7 van een reguliere basisschool in Rhoon als hij vlak voor de zomervakantie te horen krijgt dat hij zijn schoolloopbaan moet afronden op een basisschool voor gespecialiseerd onderwijs. Ook zijn ouders worden vrij laat ingelicht over wat er ‘speelt’ en staan voor een voldongen feit. Alex doorloopt zijn school tot en met de middenbouw vrijwel zonder problemen. Hij is wat hyper door zijn ADHD, blijkt ook Asperger te hebben, en dat maakt het lastig. Want met die combinatie is vrij weinig ervaring. Alex krijgt moeite met emotieregulatie. Met andere woorden: hij wordt boos als hij zich niet begrepen voelt. En hij kan slecht omgaan met veranderingen. ,,Maar toen ik medicatie kreeg, ging het beter. Iedereen had het idee dat ik vooruit ging.”
In groep 7 heeft Alex twee juffen. De een werkt twee dagen en wordt daarna voor drie dagen afgewisseld door een ander. Met de eerste leerkracht botst Alex, maar met de tweede heeft hij een klik. Aan het einde van het schooljaar blijkt de relatie met de juf van twee dagen zo de boventoon te hebben gevoerd, dat Alex te horen krijgt dat hij naar een andere school moet. In groep 8 zou zij hem namelijk weer tegenkomen. ,,Mijn moeder was regelmatig op school en had goed contact met de directeur. Dit advies viel ook haar rauw op het dak. Ze had niet het idee dat het zo slecht ging. Achteraf zegt ze dat het niet oké was dat er pas zo laat werd besloten om mij naar een andere school te verwijzen.”
Kennis ontbreekt soms
Ook de keuze van de vervolgschool trekken Alex en zijn moeder nog wel eens in twijfel. ,,Schats Zuid werd mij aangeraden. Best bijzonder, ik woonde in Rhoon en moest elke dag een stuk reizen om op deze school te komen. Daarnaast is dit een cluster4-school, voor kinderen met zware gedragsproblemen. Hoorde ik hier thuis? Waarom is er niet gekeken naar een sbo-school? Dat was ook een optie.”
,,Ik ben er niet slechter van geworden hoor”, haast Alex zich te zeggen. Maar het punt dat hij wil maken is dat niet iedere intern begeleider echt verstand van zaken heeft. ,,Op Schats Zuid heb ik gewoon op niveau gewerkt. Het enige wat ik mogelijk heb gemist, is verrijking. Daarmee bedoel ik dat als je op een reguliere school klaar bent met werken, je verrijkende stof krijgt om mee verder te gaan. Op Schats kon je dan lekker vrij spelen.”
Overnieuw starten
Hij kan nog goed herinneren hoe het was na die zomervakantie, dat hij zonder zijn vrienden uit groep 7 op een vreemde school, in een vreemde klas, overnieuw moest starten. ,,Ik had het op mijn oude school erg naar mijn zin. Behalve dan die twee dagen dat die ene leerkracht voor de klas stond. Maar daar werkte ik me doorheen door uit te zien naar de volgende drie dagen. Ik was boos en verdrietig, zeker omdat ik last minute te horen kreeg dat ik weg moest. Had mij dan een paar groepen eerder naar het gespecialiseerd onderwijs gestuurd. In groep 8 ga je op kamp, heb je een eindmusical. Het is niet leuk om je basisschooltijd af te sluiten met kinderen die je niet kent.”
Gelukkig vindt Alex toch snel zijn weg. ,,Ik zag er in het begin tegenop. Ik had zoiets van: lekker dan, kan ik helemaal opnieuw beginnen. Maar omdat ik geen kind was met zware gedragsproblemen, was ik voor mijn gevoel snel een favoriet van de juf. Dat kan en mag eigenlijk niet, maar stel je eens voor dat je voor een klas staat met alleen maar kinderen met gedragsproblemen en dan komt er een kind als ik, dat weinig extra aandacht nodig had. Tja, ik kan me daar wel iets bij voorstellen”, lacht Alex.
Zelf naar de pabo
Na Schats Zuid gaat Alex naar een reguliere middelbare school in Rotterdam, waar hij zonder al te veel moeite zijn havo-diploma haalt. ,,Het was een leuke tijd. En ik heb bewust alles bijgehouden: ik ben in die vijf jaar niet één keer officieel verwijderd. Ik heb één keer flinke woorden gehad met een docent. Helaas sneuvelde daarbij een raampje toen ik de deur hard dicht gooide. Daarna hebben we het uitgesproken en konden we verder. Kijk, ik heb er nog steeds moeite mee als mensen een bepaalde houding hebben, maar kan dat nu inmiddels weglachen. Bekijk het lekker, denk ik dan. Toen kon ik dat nog niet en escaleerde het.”
Vanwege zijn ervaring in groep 7 met twee heel verschillende juffen, weet Alex sindsdien al dat hij het onderwijs in wil. Daarom gaat hij naar de pabo. ,,Ik had twee verschillende werelden gezien. Een vrouw die de kinderen niet wilde begrijpen en bij wie het chaos was in de klas en daar tegenover een vrouw die wel wilde begrijpen en bij wie het heel fijn was in de klas. Die laatste leerkracht, die wilde ik ook worden. Het was op zich heel fijn dat ik al wist dat ik de pabo wilde doen, daardoor had ik geen keuzestress.”
Stage lopen op Mr. Schats Zuid
Via Facebook volgt juf Ellen van Schats Zuid Alex nog steeds. Als zij leest dat hij de pabo gaat doen, stuurt ze hem een berichtje: mocht je een stageplek nodig hebben, je bent hier van harte welkom! ,,Toen ik net begon, dacht ik: laat mij maar even aan het vak wennen in een rustig klasje van een dorpsschool. Maar nu, aan het einde van mijn derde jaar, bedacht ik me dat het heel goed zou zijn als ik ook ervaring zou hebben met het gespecialiseerd onderwijs. Anders zou mijn beeld vertekend zijn. Stel dat ik in de Randstad terecht zou komen en ik heb alleen dorpsscholen gezien, dan sta je al enorm achter. Ik ben blij dat ik nu stage loop bij Schats. Het is een interessante uitdaging.”
In de praktijk van het gespecialiseerd onderwijs maakt Alex van alles mee, bijvoorbeeld hoe groepsvorming werkt. ,,Ik kwam pas halverwege het schooljaar binnen. Dan is de klas al een groep als het goed is. Het is dan lastig om daarin toch je plek te vinden. De klas waarin ik zit, heeft helaas te maken gehad met veel wisselingen van leerkrachten, waardoor het nu belangrijk is dat zij één vast gezicht voor de klas houden. Dat maakt dat ik de klas niet volledig kan draaien. Maar dat is niet erg, met mijn opleiding hebben we het nu zo geregeld dat ik voldoende uren draai voor mijn stage.”
Eerder aan de bel trekken dan in groep 7
,,Ik heb zeer veel respect voor de leraren die in dit onderwijs werken, vijf dagen per week. De verhalen die je hoort van de kinderen grijpen je soms echt aan. Als ik dadelijk klaar ben, denk ik eerst te starten in het reguliere onderwijs. Maar ik sluit niet uit dat ik over een jaar of tien, als ik meer uitdaging nodig heb, toch kies voor het gespecialiseerd onderwijs. Ik wil die leerkracht zijn die de leerlingen ziet, ze begrijpt en die kennis van zaken heeft als een leerling meer nodig heeft. Iemand die niet een leerling meteen naar het gespecialiseerd onderwijs stuurt, zeker niet in de laatste fase van de basisschool. En die als het echt niet anders kan, samen met de intern begeleider, dan wél de juiste onderwijsplek vindt voor die leerling.”
Want de schoolloopbaan van een kind onderbreken in groep 7 of 8 is te laat. ,,Dat heeft geen zin, er moet eerder aan de bel worden getrokken. En dan goed kijken wat nodig is. Als je problemen hebt met emotieregulatie en je kunt niet de hele tijd stil op je stoel zitten, hoeft een cluster4-school niet de enige optie te zijn. Zorg er als leerkracht voor dat je goed weet wat het aanbod is in je regio”, aldus ervaringsdeskundige Alex.
Tip voor mede-studenten
Van zijn ADHD in combinatie met Asperger merkt hij in zijn dagelijks functioneren nauwelijks iets meer. ,,Mensen zijn vaak verbaasd als ik vertel dat ik dit heb. En als ik bewust anderen vraag hoe zij mij ervaren, dan zeggen sommigen dat ik wel veel praat, hahaha. Maar vaak zijn ze dus verwonderd. De medicatie die ik heb geslikt, heeft geholpen. Zeker tijdens mijn middelbareschooltijd. Maar aan het einde daarvan ben ik ermee gestopt. Ik merkte dat ik het niet meer nodig had en dat voelt wel als een bevrijding.”
Als laatste wil hij nog iets meegeven, in het bijzonder aan de opleiding en mede-studenten: ,,Loop ook stage in het gespecialiseerd onderwijs. Voor je ontwikkeling is het heel goed en je ziet dan ook dat kleine aanpassingen voor een leerling heel veel verschil kunnen maken. Zo’n leerling hoeft dan vaak niet weg. Als er veel problematisch gedrag is, zijn er verschillende opties.”